türkiye cumhuriyeti başbakanları ne demek?
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanları
Türkiye Cumhuriyeti'nde Başbakanlık makamı, 1920'den 2018'e kadar yürütme yetkisini elinde bulunduran en önemli pozisyonlardan biriydi. Bu makam, TBMM'nin (Türkiye Büyük Millet Meclisi) hükümeti kurma görevini verdiği kişiye aitti. Başbakan, hükümeti yönetir ve bakanlar kuruluna başkanlık ederdi. 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu ile kabul edilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmesiyle birlikte Başbakanlık makamı 9 Temmuz 2018 tarihinde kaldırılmıştır.
Görev Süreleri ve Önemli Başbakanlar:
- İlk Başbakan: Mustafa Kemal Atatürk, 1920-1921 yılları arasında görev yapmıştır.
- İsmet İnönü: Uzun yıllar Başbakanlık yapmış ve Tek Parti Dönemi'nde önemli rol oynamıştır.
- Adnan Menderes: Demokrat Parti iktidarının Başbakanı olarak, 1950-1960 yılları arasında görev yapmıştır ve 1960 Darbesi ile görevden uzaklaştırılmıştır.
- Süleyman Demirel: Farklı dönemlerde birçok kez Başbakanlık yapmış ve Türk siyasetinde önemli bir figür olmuştur.
- Bülent Ecevit: Özellikle 1970'li yıllarda ve 1990'ların sonunda Başbakanlık görevini üstlenmiş, koalisyon hükümetleri dönemlerinde önemli rol oynamıştır.
- Tansu Çiller: Türkiye'nin ilk kadın Başbakanı olarak 1990'larda görev yapmıştır.
- Necmettin Erbakan: Refah Partisi'nin lideri olarak 1996-1997 yılları arasında Başbakanlık yapmıştır.
- Recep Tayyip Erdoğan: 2003-2014 yılları arasında Başbakanlık yapmış ve Türkiye'de önemli reformlara imza atmıştır.
Başbakanlık Görev ve Yetkileri (Kaldırılmadan Önce):
- Hükümeti kurmak ve yönetmek.
- Bakanlar Kuruluna başkanlık etmek.
- TBMM'ye karşı sorumlu olmak.
- Kanun tasarılarını hazırlamak ve TBMM'ye sunmak.
- Dış politika konularında hükümeti temsil etmek.
- Milli Güvenlik konularında önemli yetkilere sahip olmak.
Son Başbakan:
- Binali Yıldırım: Türkiye'nin son Başbakanı olarak 2016-2018 yılları arasında görev yapmıştır.
Başbakanlık makamının kaldırılmasıyla birlikte, Türkiye Cumhuriyeti'nde yürütme yetkisi doğrudan Cumhurbaşkanına devredilmiştir.